Başarılı bir kariyer için mesleki niteliklerin yanında üzerinde pek durulmayan ya da ülkemizde pek önemsenmeyen bir takım yazılı olmayan kurallar var. Bu kuralları göz ardı ettiğimiz ya da önemsemediğimizde uzun dönemde karşılaştığımız ve nedenlerini anlamakta güçlük çektiğimiz başarısızlıklar,engeller ve çatışmalarla yüz yüze gelebiliyoruz. Genellikle haksızlığa uğradığımızı,anlaşılmadığımızı ve dışlandığımızı düşünsek de başımıza gelen bu olayların kendi kişisel tavırlarımız ve önemsiz gördüğümüz detaylarla çok ilgili var.Casey Hawley’in kaçınılması gereken 25 kariyer zararlısı olarak tarif ettiği bu kurallar şöyle sıralanıyor:
Kariyeri için bir planı olmamak : ümit et bekle ve gör anlayışı ile bir başarı ummak pek de anlamlı değil. Başarı için nihai bir hedef belirlemek, bu hedefe ulaşmak için eğitim gerekliliklerini tespit etmek, mesleki tecrübe gereğini belirlemek,kariyer planımız konusunda tecrübeli kişilerden görüş almak ve başarı için bir aksiyon planı belirlemek gerekiyor.
Kariyer planımızı değiştirmek için isteksiz olmak: Günümüz dünyasının sürekli değişken iş ortamında katı bir plana sahip olmak ve bunu değiştirmeye isteksiz olmak da daha iyi fırsatların ve olası çıkmaz sokakların görülememesi adına önemli bir hata. Kariyer planımız esnek olmalı.
Kontrol saplantılı olmak : İnsanın geleceğini çevresini ve kariyer hedeflerini kontrol altında tutmak istemesi ve kendini buna göre yönlendirmesi oldukça normal fakat bu konuda bir aşırılık :
- İnsanların sizin tutumlarınıza sürekli karşı çıkması,
- İnsanlar tarafından manipulator olarak algılanma
- Bencil görünme
- Alaya alınma
- Uzun dönemde aşırı kontrolden bıkkınlık ve yorgunluk şeklinde sonuçlanabilir.
Pasiflik : Suya sabuna dokunmayan pasif bir yaklaşım saygın ve beğenilen bir kişilik olmanın önündeki en ciddi engellerden biridir. Dinamik gelişen ve canlı organizasyonlarda pozisyon kapanlar inisiyatif kullananlardır pasifler değil.
Risk almaya isteksiz olmak : Başarılı CEO lar ile konuşursanız onları başarıya taşıyan şeyin bir ya da iki önemli riski göze almış olmak olduğunu söyleyeceklerdir. Üst yönetimin dikkatini çekmek istiyorsanız risk değerlendirme yeteneğinizi geliştirmeniz gerektiğini bilmelisiniz. Liderlik risk almayı bilenlere aittir, statükonun koruyucularına değil.
Hesapsızca risk almak : bir fırsatın üzerine diğerleri ve kendimize etkisinin ne olacağını düşünmeden atlamak bizim için düşmanlar yaratacaktır.
Küçük pozisyondaki çalışanlardan müttefikler yapmamak : Eğer büyük bir hedefiniz var ise, oraya varmak yolunda küçük insanların etkilerinin sizi nasıl alaşağı edeceğini hesap bile edemezsiniz. Servis görevlileri,sekreterler, bilgi işlem uzmanları,güvenlik görevlileri,mavi yakalar hakkınızdaki olumsuz görüşleriyle kariyerinizi alaşağı edebilirler.
Küçük Pozisyondaki çalışanlara çok zaman harcamak : İş yerinde herkesle arkadaşlık yapabilirsiniz ama işyerinde herkesin en iyi arkadaşı olamazsınız. İnsanlarla onların ve kendinizin özel yaşamı konusunda çok fazla konuşarak vakit geçirirseniz,harcayacak çok boş vaktiniz olduğu düşünülebilir.
Sadece bir grup, bir proje ve bir yetenek ile özdeşleştirilmek: Kurum içi rüzgarlar sürekli yön değiştirirler. Bu gün popüler ve moda görünen yarın çok kötü ve işe yaramaz görünebilir. Eğer sadece bir yetenek, bir iş ve bir proje ile adınız anılıyorsa, o gözden düştüğünde sizde gözden düşersiniz. Şirketteki bir klik ve grupla da özdeş görünmek onların etkilerini kaybetmeleri ve tasfiye olmaları durumunda sizin de sonunuzu getirecektir.
Alkol ve reçeteli performans-stres haplarını fütursuzca kullanmak : İş yemeği iş yeridir. Kontrolsüzce alkol kullanmanız ya da üstleriniz yanında sarhoş olmanız hoş karşılanmayacaktır. Kas gevşeticiler ,antidepresenantlar gibi hapların ulu orta sürekli kullanılması da daha yüksek pozisyonlar için değerlendirilirken göze batacak olumsuz özelliklerdir.
Uygunsuz konuşmalar : Bir siyasi görüş, ırk, din, cinsiyet ve yaş grubu hakkında olumsuz konuşmak da gizli ve açık antipatiler ve düşmanlıklara sebep olur. Ayrıca sindirim fonksiyonları,hastalıklar yaralar vs konusunda fazla açık tasvirler insanları rahatsız edebilecektir.
Eğitilmek için isteksizlik : Eğitim daima geri dönüşü büyük olan önemli bir yatırımdır. Eğitimden kaçınmak, bulunduğu durumdan memnuniyet ve entelektüel konformizm çok önemli bir kariyer zararlısıdır.
Kötü bir ilk izlenim : İş mülakatlarında, diğer departmanlarla birlikte olduğumuz komitelerde,müşteriler satıcılar vs ile birlikteyken,üst yönetime yaptığımız sunumlarda networking fırsatları yaratan sosyal olaylarda ,aşırı gururlu,güvensiz,fazla gürültücü,iletişimsiz ve de pejmürde görünüşümüz kariyer geleceğimizde derin izler bırakabilir.
Şahsi yaşamını iş yerine taşımak : Kanunen özel hayatımızdaki seçimlerimizin Kariyer gelişimimizi ve gelirimizi engellemesi suç olarak görülse de gerçekte etkilerler. Bu nedenle özel hayatını ve tercihlerini mümkün olduğu kadar iş yerinde dile getirmemek ve insanlara özel yaşamındaki tercih ve sorunlarla ilgili konuşacakları malzeme vermemek önemlidir.
Aktif bir şekilde başarılarının,katkılarının ve projelerini duyurmamak: Yaptığınız her şey duyurulmalı,yazılmalı ve konuşmalar içinde bir şekilde dile getirilmelidir. Profesyonel bir nezaketle kendi borazanı üflemek gerekir.
Negatif Konuşmalar : Diğer insanlar ve işler hakkında pozitif konuşmak size başarılı bir hava verecektir. Her şeyde bir hata kusur bulmak vasat insanların özelliğidir. Başarılı insanlar takdir etmeyi ve olumlamayı bilirler.
Küçük hırsızlıklar : Şirket imkanlarını şahsınız için kullanmak direk veya endirek asla olumlu getirileri olacak bir davranış değildir. Harcamalarını yüksek göstermek,şirkete ait kağıt kalem vs yi evde özel işlerinde kullanmak farkına varıldığında mide bulandıracak davranışlardır ve kariyerimiz üzerinde çok büyük maliyetleri olur.
Dedikodu : Asla dedikodu yapma . Bununla ilgili bir çok neden vardır. Dedikodu zekice bir kariyer davranışı değildir :
- Güvenilirliğinizi azaltır
- Düşman yaratır
- Her zaman doğru değildir sizi yalancı durumuna düşürür
- Çoğu zaman doğrudur ve insanları derinden yaralar
- İşsiz güçsüz ve boş zamanı çok biri olduğunuz izlenimini doğurur.
- Kötü ve kıskanç bir profille özdeşleşmenize yol açar
- Sizi kendi kelimelerinizin tuzağına düşürür.
Zamanı kötü yönetmek : Sağda solda çok konuşurken görünmek,çok sık sigara ve kahve molasına çıkmak,şirket zamanını kişisel e maillerle internette sörf yaparak geçirmek, işi sonuçlandırmaya harcanan zamandan daha çok işi afişe etme ve ön hazırlıklara zaman harcamak, yemek zamanını uzatmak,geç gelmek erken ayrılmak, iş zamanı kişisel işler, yardım ve hayır işleri ile uğraşmak, ofis içinde çok dolaşmak iş arkadaşlarını sık sık ziyaret etmek,verilen görevleri sıklıkla ertelemek,işe hızlı ve özensiz şekilde girişerek baştan savma iş çıkarmak kötü zaman yönetiminin işaretleri olarak görülecek ve kariyerimize zarar verecektir.
Profesyonel olmayan bir imaj : saçımız, sakalımız elbisemiz profesyonel imajın sadece bir kısmıdır. Kullandığınız gramer,duruş, gülüş ve davranışlarımızda önemlidir. Doğru bir Türkçe ile konuşmak ve güler yüzlü olmak başarılı kariyer için gerekli bir imajın önemli bileşenleridir.
Boş tehditler savurmak : Bir tehdit savurmadan, bir ültimatom vermeden önce onun sonuçlarıyla yaşamaya hazır olup olmadığımızı kendimize sormamız gerekmektedir. Şirketin değerli çalışanları gerçekte olduklarından daha fazla bir etkileri olduğu zannına kapılırlar , fakat şirketler daima aptalca şeyler yapar ve bu çalışanlar aşırı yüksekten uçmalarının bedelini işlerini kaybederek öderler. Kimse genel kuralların üzerinde değildir.
Projeler konular ve görevler konusunda obsesif kompulsif olmak : Kendini ve başkalarını bir dereceye kadar deadline lar ve hedefler konusunda motive etmek iyidir, ancak bu konuda çok ileriye giderken birlikte çalıştığımız insanları kendimize ve projeye yabancılaştırabiliriz. Hedefler ve plan konusunda esnek olmak rijidliğe göre bu günün iş ortamında daha değerlidir. Bir süreci yönetirken :
- Proje hedeflerini ve deadline ları değiştirmeyi istemek
- Büyük şeyleri başarmak için küçük şeylerde uzlaşabilmek
- Yardım istemek
- Kaynak talep edebilmek
- Projeyi hafife almak gibi bir hata yaptığında bunu kabul etmek
- İnsanlara neyi yapmak zorunda olduklarını söylemek için içimizde yükselen tepkiye direnmek önemlidir.
Kamusal hizmetlerin ve etkinliklerin ihmal edilmesi :Yönetim alanında üst yönetime doğru yükseldikçe sizden daha fazla kamusal etkinlik beklenecektir. Yüksek düzeyli bir hayır kurumunda çalışmanız ve sivil bir organizasyonda gönüllü olarak görev almanızla üst yönetim çevreleriyle daha çok yakınlaşabileceksiniz.
Düşman kazanmak ve insanları hayal kırıklığına uğratmak : Yapma sözü verdiğiniz bir şeyi yapmamak, eleştiri odağı olan birine pozitif destek vermemek, katkınızın beklendiği bir projedeki görevinizi baştan savmak, bölümünü ve ekip arkadaşlarını kariyer, başarı ve bölüm değişikliği ile yarı yolda bırakmak. Dürüst görülmemek, sürekli fikir değiştirerek güven vermeyen bir imaj yaratmak ,yaptığımız hamlelerle başkalarının kariyerine, parasına, boş zamanına mal olmak,yeni geldiğin bir iş yerinde kendini anlatmaya fırsat bulamadan içerlenmek,, eşit statüdeki ve aynı özelliklere sahip olduğunuz kişilerce rakip görülerek mücadele edilmek, sizden daha üst niteliklere sahip biri tarafından rakip görülmek ve karşıya alınmak kariyerimizi sekteye uğratabilecek tehlikelerdir.
İnternet ve e mail gibi iletişim araçlarını kötüye kullanmak : Bir çok şirket mail ve internet kullanımını izlemektedir. Orwel’in Büyük Kardeş’inin dönemi gelmiştir.İnternette boş yere zaman geçirmek ve özel işlerinden dolayı kullanmak ,uygunsuz sitelere girmek,fark edildiğinde hem utandıracak hem de kariyere zarar verecek bir davranış olacaktır.
İlgili ilgisiz herkese e mail göndermek : işle ilgili olmayan e mailleri şirket maili üzerinden göndermek, çok uzun, muğlak ve düzensiz e mailler göndermek, mail yazarken dikkatsiz davranmak,gramer kurallarına riayet etmemek,gönderilen e maillere cevap vermemek ilgisiz kalmak e mail kullanımında kaçınmamız gereken kariyer zararlılarındandır.
Başarılı bir kariyer için bu detaylara dikkat etmemiz şarttır. Özellikle üst yönetime doğru yöneldikçe bütün bu detaylar daha da önem kazanarak belirleyici hale gelir.
İş hayatında başarı uzun dönemde küçük ve önemsiz gibi görünen sosyal ve insani ve kültürel pırıltılarının birikerek yarattığı , elitist bir eşikle sonuçlanan bir kalite ışığıdır.
KAYNAKÇA
100 Tactics for Office Politics, Casey Hawley Barron’s 2008
