Görgü normları bir çoğumuzun düşündüğü gibi insanların durup dururken icat ettikleri, laf olsun diye uygulanması diretilen, sıkıcı ve formel şeyler değildir.
Görgü normlarının temel amacı sosyal bir varlık olan insanın iletişim içinde olduğu diğer insanlarla arasındaki ilişkiyi, iletişim kazalarını en aza indirecek ve en uygun iletişimi sağlayacak şekilde tanzim etmedir.
İnsan hayatındaki en kapsamlı ve komplike sosyal ilişki ağlarından oluşan iş hayatı, tamamen iletişim üzerine kurulu bir ekosistem olduğundan iş hayatında görgü kariyerimizden, mesleki başarımıza kadar bir çok alanda belirleyicidir.
İş hayatında ilişki içinde olduğumuz insanlara görgü kuralları içinde davranmak onları önemsediğimiz, onların farkında olduğumuz ve varoluşlarına saygı duyduğumuzu gösteren anlamlı bir işarettir.
En önemsiz görünen personellerin bile kariyerimizi etkileyebilecek olayları tetikleyebileceğini düşünürsek pragmatik olarak bile görgülü ve ölçülü davranışların önemi ortadadır.
Bizden statü olarak yüksek olanlarla ilişkide görgü onların statülerinin ve pozisyonlarının farkında olduğumuzu gösterdiği için diplomatik bir sinyaldir.
Astlarımızla ilişkilerde görgü onların bizimle iletişimde kendilerini daha korunmuş ve konforlu hissetmelerine yol açarken, çoğu durumda üst pozisyonlardaki kişilerin kibar ve saygılı davranışları minnet ve hayranlık duyguları uyandırabilir. (bazı durumlarda kişilere bağlı olarak tersi olduğu da doğrudur.)
Görgülü davranışlar sergilemek iyi ilişkiler geliştirmenin temeli olduğu gibi, görgüsüz davranışlar uzun vadeli problemli sosyal ilişkilerin, hatta çatışmaların mayalanmasına zemin hazırlar.
Çalışanların iş hayatında dikkat etmeleri gereken temel görgü alanları :
1- Sözlü iletişim görgüsü
2- Yazılı iletişim görgüsü
3- Dinleme görgüsü
4- Toplantı görgüsü
5- Kıyafet ve davranış görgüsü
6- Diplomatik görgü
Olarak sıralanabilir:
Karşımızdakiyle nasıl konuşacağımıza dikkat etmek, samimi olmadığımız kişilere 2. Çoğul şahıs kullanılarak “siz” diye hitap etmek, insanlara cinsiyetlerine göre abi, abla, dayı, yenge, usta, birader değil, hanım, ya da bey demek, direk ismiyle hitap etmemek, bağırmadan dengeli bir tonda konuşmak, konuşmaya selam vererek başlamak, iletişimi sonlandırırken uygun bir şekilde veda etmek ve teşekkür etmek, telefon görüşmelerini kısa ve öz tutmak, herkesin dikkat etmesi gereken bazı temel sözlü iletişim görgü kaidelerini oluşturur.
Yazılı iletişimde imla kaidelerine dikkat etmek, maillere konu kısmı yazmayı atlamamak, her maile …..Bey , ya da …Hanım diyerek hitap başlığı ile başlamak, konuşma diliyle yazı yazmamak, kısa ve özlü mail atmak, gerekli gereksiz herkesi cc. ye koymamak, maili bitirirken kime arz, kime rica edeceğimize dikkat etmek, daha samimi maillerde teşekkür etmek, iletişim derecesine göre saygı ve sevgi belirten ifadeler ya da iyi dileklerle maili sonlandırmak yazılı iletişim görgüsünün bazı önemli noktalarını oluşturur.
İnsan hayatında bence en önemli görgü dinleme görgüsüdür. Dinleyerek öğrenir, çevremiz hakkında bilgi sahibi olur, iletişimimizi artırır ve geliştiririz. Bir kişiyi dinlemek onu önemsediğimizi, kayda değer bulduğumuzu gösteren kritik bir davranıştır. Dinlerken göz teması kurmak, karşımızdakinin sözünü kesmemek, başka işle uğraşmamak, ciddi ve ilgili bir oturuş ya da duruş sergilemek, telefonla oynamamak, önemli bir işimiz varsa dinlemeyi sonlandırmak için müsaade istemek, dinleme görgüsünün temel kurallarıdır.
Önemli kararların verilebildiği ve kritik bilgilerin paylaşıldığı toplantılar her zaman önemlidir. Özellikle genel toplantılar bir anlamda insanların davranış ve görünüşleriyle vitrinde olduğu yerlere benzetilebilir. Toplantılara zamanında katılmak, konuşanı dinlemek, cep telefonu ile konuşmamak, yanındaki ile fısıldaşmamak, toplantıda söz aldığında başkalarının da duyacağı tonda konuşmak, toplantılarda karşılıklı atışmak tarzı polemiklere girmemek, toplantı görgüsünün bazı hayati noktalarını oluşturur.
Nasıl göründüğümüz ve karşımızdaki üzerinde nasıl etkide bulunduğumuzla ilgili olan kıyafet ve davranış görgüsü, işimize önem verdiğimizi gösterecek şekilde temiz ve düzgün giyinmek, vücut temizliğine dikkat etmek, şirket içinde kıyafet normu varsa uyarılmayı beklemeden ona uygun giyinmek, özellikle yöneticilerin ve şirket sahiplerinin iş saatlerindeki kıyafetlerine dikkat etmek, üstlerinin smart casual geldiği iş yerine kot pantolonla, rengi ve görünüşü derbeder bir tişörtle gelmemek, el şakaları yapmamak, şirket içinde eller cepte dolaşmamak, koridorlarda bağıra çağıra telefonla konuşmamak, dedikodu yapmamak, kimseyle polemik ve kavgaya girişmemek, selam vermek, teşekkür etmek, tebrik etmek, masamıza gelen kişileri ayağa kalkarak karşılamak, sosyal faaliyetlere uygun kıyafet ve tavırlarla katılmak, karşı cinsle kuracağımız iletişimde el şakaları, bedensel temas gibi şeylerden kaçınmak, proksemiye ( kişisel alan teorisi) kişilerin özel alanlarına saygılı olmak, konuşurken insanların yüzüne soluyacak, diplerine girecek şekilde konuşmamak, kıyafet ve davranış görgüsüne örnek verilebilecek kurallardır.
Son olarak normal görgü kurallarının ötesinde özellikle üst yönetimle ilişkilerde dikkat edilmesi gereken bazı diplomatik görgü kaidelerinden bahsetmek gerekirse, az ve öz konuşmak, özel hayatı ilgilendiren konulara girmemek, karşı taraf ne kadar yakınlık gösterirse göstersin mesafeyi korumak, saygılı ve ciddi olmak, dedikodu ve şahsi şikayetlerden kaçındığımız gibi kendimizi övmekten de kaçınmak, konuşulan konuların gizliliğine önem vermek, bazı önemli diplomatik görgü kurallardır.
İnsanların görgü kurallarına ne ölçüde uygun davranabildikleri, bir anlamda kendilerine ne kadar hakim olabildikleri ve kendilerinin ne kadar farkında oldukları ile doğrudan ilgili olduğundan kişinin değerlendirilmesi adına her daim çok önemli bir göstergedir.
